نایب رئیس مجلس گفت، منشأ بحران امروز ایران سیاستی است که جمهوری اسلامی در مقابل آمریکا در پیش گرفته است. علی خامنهای روز گذشته با "درونی" خواندن عامل کاهش ارزش ریال، تلویحا دولت را مسئول بحران ارزی دانسته بود.
مسعود پزشکیان، نایب رئیس مجلس شورای اسلامی، در اظهاراتی صریح گفت که منشأ بحران امروز در ایران، سیاستی است که جمهوری اسلامی در مقابل آمریکا اتخاذ کرده است.
نایب رئیس مجلس روز دوشنبه (۲۲ مرداد/ ۱۳ اوت) در نخستین همایش ملی تشکلهای اقتصادی بخش خصوصی، در برابر خبرنگاران از جمله گفت: «ما وقتی پرچم آمریکا را آتش میزنیم، افایتیاف را رد میکنیم، باید بپذیریم که با آمریکا رودررو خواهیم شد. پس باید خود را آماده کنیم. آمریکا از نظر اقتصادی یک قدرت است و بسیاری از قدرتهای بزرگ در مقابل آن کوتاه میآیند. حالا نمیخواهیم کوتاه بیاییم، پس باید هزینه آن را بپردازیم. این کوتاه نیامدن سختیهایی دارد و تقصیر حسن و حسین نیست، بلکه تقصیر سیاستی است که در پیش گرفتهایم. ما باید یاد بگیریم که اقتصاد مقاومتی فحش دادن به یکدیگر نیست».
علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، روز گذشته علاوه بر تأکید بر "اشتباه" خود در جریان مذاکرات هستهای ایران موسوم به برجام و رد مذاکره با آمریکا، تلویحا دولت را مسئول بحران ارزی کشور دانسته بود. او گفته بود: «عامل کاهش ارزش ریال خارجی نیست، درونی است».
انتقاد تلویحی رهبر جمهوری اسلامی از عملکرد دولت حسن روحانی تأییدی است بر حملهای که در هفتههای گذشته از سوی نیروهای عمدتا اصولگرا به دولت دوازدهم میشود. شماری از فعالان اصولگرا و نمایندگان مجلس انگشت اتهام را در بحران ارزی و سقوط ارزش ریال به سوی دولت نشانه رفتهاند.
"مشکل ساختار است"
مسعود پزشکیان در بخش دیگری از سخنان روز گذشته خود، درباره نامه رئیس جمهوری به رئیس مجلس ایران نیز گفت: «من این نامه را ندیدم، اما اگر جای روحانی بودم خیلی راحت میآمدم و در مجلس حرف میزدم. مشکلات امروز کشور تقصیر یک نفر نیست. ما وزیر رفاه را استیضاح کردیم. حالا فکر میکنیم کسی که جای او خواهد آمد سوالات ما را پاسخ میدهد یا مشکلات وزارتخانه را حل خواهد کرد. ما چهل سال است به یکدیگر گیر میدهیم، چون نمیخواهیم مشکل را حل کنیم، بلکه دنبال فردی هستیم که تقصیر را گردن وی بیاندازیم. مشکل ما فرد نیست بلکه ساختار است. یک مدیر دو مدیر و صد مدیر نمیشود که همه خلافکار و مقصر باشند، بلکه این ساختار است که ایراد دارد».
این بخش از اظهارات نایب رئیس مجلس اشارهای است به نامه حسن روحانی به علی لاریجانی در خصوص طرح سؤال نمایندگان از او. سؤال از رئیس جمهور برخلاف استیضاح که میتواند به رأی نمایندگان به عدم کفایت سیاسی و عزل او بیانجامد، چنین پیامدی نخواهد داشت. این اقدام اما معنایی سیاسی دارد و به عنوان نارضایتی بخش بزرگی از نمایندگان مجلس از عملکرد رئیس جمهور، در تضعیف موقعیت او تأثیر خواهد داشت.
به همین دلیل هم بود که روحانی در نامهاش به رئیس مجلس نوشت: «بیتردید سؤال از رئیسجمهور کشور با مراعات حداقل دو نکته میتواند مبارک باشد؛ اولاً در چارچوب قانون اساسی باشد، ثانیاً در زمان و شرایط مناسب کشور اقدام شده باشد، که متاسفانه هیچکدام از این دو حاصل نشده است».
طبق آییننامه مجلس رئیس جمهوری تا یک ماه پس از اعلام وصول سؤال بایستی در صحن علنی حاضر شده و توضیحات خود را ارائه کند. حسن روحانی نیز در نامه خود به علی لاریجانی نوشت که در "فرصت مقرر" به مجلس خواهد آمد.
روحانی در عین حال با لحنی "تهدیدآمیز" افزود: «البته این امر میتواند فرصت خوبی باشد تا برخی از حقایق را برای مردم عزیز کشورم بازگو نمایم که آنها صاحب واقعی کشورند و مشروعیت من و شما نیز از آراء آنها است».
حامیان دولت روند اعلام وصول طرح سوال از رئیس جمهوری ایران را "غیرقانونی" میدانند. در این میان، برخی از احتمال منتفی شدن سوال از رئیس جمهوری خبر میدهند و برخی دیگر نیز آن را "فرصتی طلایی" برای بیان "ناگفتهها" توسط روحانی ارزیابی میکنند.